اطلاع والدین از بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان بسیار مهم است. در واقع رشد گفتار بخش مهمی از رشد کودک را تشکیل می دهد و باید به آن توجه ویژه ای داشت. لکنت زبان نیز یکی از مشکلات گفتاری رایج در میان کودکان بوده که باید در زمان درستی تشخیص داده شده و درمان شود. در این بین مشکلی که وجود دارد این است که داشتن لکنت در برخی بازه های سنی ممکن است طبیعی بوده و بخشی از تکامل گفتار کودک را تشکیل دهد. اما والدین همچنان حساس بوده و مدام بابت وجود این مشکل گفتاری برای کودک خود، نگران هستند.
از سوی دیگر نباید نسبت به این موضوع بی توجه شد. با توجه به این موارد باید گفت این که بدانید در چه سنی کودک را جهت تشخیص لکنت زبان نزد پزشک یا گفتار درمانگر ببرید، بسیار مهم و کمک کننده است. لکنت زبان دارای انواع مختلفی بوده و می تواند هم به صورت موقت هم به صورت دائمی در کودکان رخ دهد. در صورتی که کودک دارای این مشکل باشد، لازم بوده تا به بهترین مرکز گفتار درمانی در تهران مراجعه کرده و هرچه سریع تر روند درمان را آغاز کنید.
علل رایج و مهم بروز لکنت زبان در کودکان
قبل از این که در مورد بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان توضیح دهیم، بهتر است تا علل رایج لکنت را مورد بررسی قرار دهیم. چرا که این دلایل نیز می تواند در بازه زمانی مناسب تشخیص لکنت، موثر باشند. رشد گفتار و زبان یکی از مهم ترین جنبه های تحول کودک در سال های ابتدایی زندگی است. هرگونه اختلال در این فرآیند می تواند پیامدهای عاطفی، آموزشی و اجتماعی قابل توجهی به همراه داشته باشد.
همانطور که گفته شد، یکی از شایع ترین اختلالات گفتاری در کودکان، لکنت زبان است؛ اختلالی که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند در دراز مدت منجر به کاهش اعتماد به نفس، اضطراب اجتماعی و حتی عقب ماندگی تحصیلی شود. لکنت یک اختلال چند عاملی است، به این معنا که مجموعه ای از عوامل ژنتیکی، زیستی، روانی و محیطی در شکل گیری آن نقش دارند. از جمله علل رایج بروز لکنت در کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عوامل ژنتیکی در ایجاد لکنت
مطالعات مختلف نشان داده‌اند که در حدود 60 درصد کودکانی که لکنت دارند، یکی از اعضای خانواده نیز دارای سابقه لکنت بوده اند. اگرچه ژن دقیقی برای لکنت شناسایی نشده، اما نقش وراثت در آمادگی عصبی زیستی کودک نسبت به این اختلال اثبات شده است.
عملکرد مغز و تفاوت های عصبی
در تصویربرداری مغزی نشان داده‌اند که فعالیت مغزی کودکان دچار لکنت در نواحی مربوط به تولید و هماهنگی گفتار، با کودکان سالم تفاوت دارد. به ویژه ارتباط بین نیم کره چپ و راست مغز، که نقش مهمی در هماهنگی عضلات گفتاری دارد، در این کودکان دچار اختلال است. در این شرایط استفاده از رفتار درمانی در کنار گفتار درمانی می تواند بسیار کمک کننده باشد.
عوامل رشدی و زبانی در بروز لکنت کودکان
در خصوص بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان باید گفت که کودکانی که رشد زبانی سریعی دارند، اما مهارت های حرکتی گفتاری آن‌ها هنوز تکامل نیافته، ممکن است دچار لکنت شوند. در واقع، تفاوت در سرعت رشد بخش های مختلف مغز ممکن است موجب اختلال در هماهنگی بین فکر و گفتار شود.
تفاوت لکنت گذرا و لکنت پایدار چیست؟
در ابتدای مطلب نیز به این موضوع اشاره کردیم لکنت زبان در کودکان می تواند به صورت موقت یا پایدار باشد. از این رو بد نیست تا برای بررسی بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان، این موضوع را نیز مد نظر داشته باشید. حتی ممکن است لکنت زبان ناگهانی در کودکان رخ دهد. بسیاری از کودکان در سنین پیش دبستانی دچار نوعی از لکنت می شوند که به آن لکنت گذرا می گویند.
این حالت معمولاً کمتر از 6 ماه طول می کشد، بدون تلاش یا ناراحتی قابل توجه از سوی کودک، و در روند طبیعی رشد زبان بهبود می یابد. اما در مقابل، لکنت پایدار معمولاً با علائمی مانند کشمکش هنگام حرف زدن، آگاهی از مشکل و اضطراب همراه است و نیاز به مداخله حرفه ای دارد.
چه سنی برای تشخیص لکنت زبان کودکان مناسب است؟
در خصوص بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان باید گفت سن طلایی برای تشخیص لکنت زبان در کودکان بین 3 تا 5 سالگی است. یعنی زمانی که کودک توانایی گفتاری کافی برای بیان جملات دارد و الگوهای گفتاری او تثبیت می شوند. اگر لکنت بیش از 6 ماه ادامه پیدا کند یا علائم زیر مشاهده شود، باید هر چه سریع تر به گفتاردرمانگر مراجعه کرد:
- شدت لکنت در حال افزایش است.
- کودک نسبت به لکنت خود آگاهی دارد و از گفتار اجتناب می کند.
- علائم فیزیکی مانند پلک زدن، سفت شدن فک یا حرکت های غیرارادی هنگام صحبت دیده می‌شود.
- لکنت در محیط‌های مختلف همانند خانه، مهد، جمع های خانوادگی قابل مشاهده است.
- سابقه خانوادگی لکنت وجود دارد.
- تشخیص زودهنگام این اختلال توسط گفتاردرمانگر، می‌تواند تأثیر زیادی در درمان موفقیت‌آمیز و پیشگیری از پیامدهای روانی آن داشته باشد.
نتیجه گیری
در این مطلب به بررسی بهترین سن تشخیص لکنت زبان در کودکان پرداخته شد. لکنت زبان در کودکان یک اختلال پیچیده با علل متعدد است که در بسیاری از موارد با تشخیص و درمان زود هنگام قابل کنترل یا حتی درمان کامل است. نقش والدین، مربیان، و متخصصان گفتاردرمانی در شناسایی به موقع علائم و ایجاد محیطی آرام و حمایتی، کلیدی است. تأخیر در مداخله ممکن است باعث تثبیت اختلال و بروز مشکلات زیادی شود.
بنابراین آگاهی، پذیرش، و پیگیری درمان باید در اولویت قرار گیرد. بهتر است برای تشخیص این مشکل در سنین 3 الی 5 سال به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای این خذمات و سایر خدمات توانبخشی نظیر کاردرمانی در تهران می توانید به کلینیک نسیم مراجعه کنید.
بدون دیدگاه